رابطه ای پیچیده در چاپ فلکسو(3)

چسبندگی
خشک شدن مرکب روی سطح چاپی به دو صورت امکان‌پذیر است: مکانیکی و شیمیایی. چسبندگی مکانیکی موقعی واقع می‌شود که مرکب حفره‌ها و شکاف‌های سطح فیلم چاپی را پر کند . مرکب درون حفره‌ها روان‌شده و چسبندگی با سطح چاپی را ایجاد می کند. هنگام چاپ روی سطوح خیلی زبر و ناهموار مثل کاغذ و مقوا، چسبندگی مکانیکی میسر است.
در عین حال، سطح خیلی صاف فیلم‌ها جای زیادی برای چسبندگی مکانیکی ندارند. میزان چسبندگی مکانیکی وقتی از مواد پرزدار به غیر پرزدار می‌رویم به شدت کاهش می‌یابد. چسبندگی شیمیایی می‌تواند واکنشی میان اجزای شیمیایی روی سطح چاپی و مرکب باشد. با این حال، بیشتر مرکب های مورد استفاده روی فیلم‌ها واکنشی نیستند. بنابر این، چسبندگی شیمیایی که در اینجا به آن اشاره می‌شود، مبتنی بر اثر متقابل ضعیف الکتریکی سطح چاپی و مرکب است.نام این پدیده نیروهای واندر والس است. این نیروها را می توان با مغناطیس‌های ضعیف کوچکی که بین سطح چاپی و مرکب همدیگر را جذب می‌کنند قیاس کرد.
خیس کردن سطح چاپی با مرکب نیز (همانطور که در اینجا هم مورد بحث قرار گرفته) نقش مهمی در چسبندگی و ظاهر کار ایفا می‌کند. اگر مرکب کاملا سطح چاپی را مرطوب نکند، می‌تواند شکاف‌هایی میان لایه مرکب خشک شده و سطح چاپی ایجاد کند
این شکاف‌ها میزان چسبندگی مکانیکی را کم می‌کند بنابر خیس کردن سطح چاپی نقش خود را ایفا می‌کند. مرکب‌ها باید بتوانند سطح فیلم چاپی را تماما خیس کنند تا بیشترین حد چسبندگی بدست بیاید. باز هم تکرار می‌شود، خیس کردن فیلم‌های چاپی نسبت به کاغذ و مقوا بسیار دشوارتر است چون سطح انرژی آن پائین‌تر است پس باید هم به سطح انرژی مرکب چاپی و هم سطح انرژی رول چاپی توجه کرد. به منظور به حداکثر رساندن چسبندگی مکانیکی محدودی که فیلم ها می توانند تحمل کنند، ضروری است باردار کردن سطحی و انرژی سطحی پائین اجزای مرکب را داشته باشیم. مرکب باید روان شده و شکاف های سطحی کوچک فیلم را پر کند تا با آن پیوستگی پیدا کند . به علاوه مرکب فیلم‌ها با رزین‌های نرم فرموله و ساخته شده‌اند که باعث می‌شود مرکب روان شده و نقائص سطح فیلم را بپوشاند و پر کند. هدف هم رسیدن به حداکثر تماس سطحی بین مرکب و فیلم چاپی است.
هر سه نوع باردارکردن سطحی فیلم چاپی (کروما، پلاسما و شعله) گروه‌های محتوی اکسیژن را در سطح فیلم ایجاد می‌کنند. همان‌طور که پیش از این گفته شد، فرآیند یونیزاسیون در هوا سطح فیلم را اکسیده می‌کند . این پدیده سطح اینرسی دار را به گروه های یونیزه قطبی تبدیل می‌کند . حضور گروه‌های قطبی باعث می‌شود نیروهای وندروالس چسبندگی شیمیایی را پدید آورند. برای نتیجه گرفتن از سطح باردار شده، مرکب هم باید محتوی کروه‌های یونیزه و قطبی باشد. سطح فیلم با یونیزه شدن در هوا باردار و قطبی می شود. بیشتر مرکب‌های فیلم‌های چاپی محتوی گروه‌های آمین‌ها، آمیدها، اسیدها یا استر ها هستند. این گروه‌ها یون و قطبیت لازم برای انجام چسبندگی شیمیایی را فراهم می‌کنند . توجه به این نکته حائز اهمیت است که چسبندگی آشکارا حاصل جمع عناصر چسبنده شیمیایی و مکانیکی است. چنانچه مرکب از هر دو چسبندگی مکانیکی و شیمیایی که در دسترس هستند بهره ببرد، احتمال دستیابی به چسبندگی عالی وجود دارد.

نرمی و انعطاف‌پذیری
وقتی فیلم‌ها به خاطر گود افتادن و محکم بستن چروک می‌شوند یا وقتی به لفاف تبدیل شده باشند، مرکب نباید بترکد و پوسته پوسته شده یا از فیلم کنده شود، بلکه برعکس مرکب باید به نحوی فرموله وساخته شده باشد که با فیلمی که قرار است روی آن چاپ شود، سازگار باشد.
همان‌طور که پیش از این گفته شد، مرکب فیلم‌ها اغلب با رزین‌های دارای دمای انتقالی پائین و صیقلی، فرموله و ساخته می‌شوند تا هم خیسی و هم روانی آن را تسهیل کنند و هم کیفیت چاپ مطلوب و چسبندگی مکانیکی فراهم سازند. ویژگی رزین‌های با دمای انتقالی پائین صیقلی نرمی و انعطاف آنها در درجه حرارت محل است و معمولا برای چاپ روی فیلم ها از آنها استفاده می‌شود. رزین‌های انتقالی صیقلی بالاتر شاید خصوصیات فنی منحصر به فردی نظبر مقاومت نسبت به حرارت، مقاومت نسبت به سایش در کنار سایر ویژگی‌ها را داشته باشند که به کار بردن آنها را در مرکب‌های چاپ ضروری می‌کند.
این رزین‌های مقاوم تر را هنگام چاپ روی فیلم ها می‌توان استفاده کرد اما لازم است در ترکیب با موادی که انها را نرم و منعطف می‌کند فرموله و ساخته شوند. پلی آمیدها، پلی اورتان‌ها و آکریلیک های با دمای صیقلی پائین همگی برای چاپ روی فیلم ها بسیار متداول هستند. مرکب‌های پایه نیترو سلولز نیز رایج هستند، اما رزین‌های نیتروسلولزی به نوعی پلاستیکی می شوند تا به اندازه کافی نرم و منعطف شوند و قابلیت چسبندگی و پیچش با سطح چاپی را بیابند.

مشخصات فنی و چالش‌ها
هر روز انواع وسیعی از فیلم ها یا پلاستیک‌ها با شیوه فلکسوگرافی چاپ می‌شوند. فیلم‌ها شامل پلی اولفین‌ها، مثل پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، پلی‌آمید و پلی‌استر هستند. این سطوح چاپی بر اساس انرژی سطحی کم، سطح نرم و یکنواخت و انعطاف‌پذیری مشخص شده‌اند. این خصوصیات به آنها مزیت‌های مشخصی نسبت به کاغذ و مقوا می‌دهد. مثلا فیلم‌ها براقیت خیلی زیادی دارند و امکان تبدیل آنها به ساختارهای غیر سفت و سخت وجود دارد. این خصوصیات فنی چالش های منحصر به‌فردی را در مقابل چاپخانه‌داران می‌گذارد. انرژی سطحی کم را باید با یونیزه و باردار کردن جبران کرد. سازندگان مرکب باید با انرژی‌های سطحی کم تطبیق یابند تا بتوانند به چاپ و چسبندگی پر کیفیت برسند. سطح هموار و یکنواخت، میزان چسبندگی مکانیکی را پائین می‌آورد، در نتیجه لازم است مرکب به نحوی فرموله وساخته شود که سطوح بالاتری از چسبندگی شیمیایی را ایجاد کند. مرکب همچنین باید به نحوی فرموله وساخته شود تا انعطاف پذیری سطح چاپی را تامین کند و اطمینان یابیم که موقع خم شدن و پیچاندن محصول نهایی پوسته نمی‌بندد..

هرجا چاپخانه‌دارو مرکب‌ساز، خصوصیات فنی و چالش‌های شان را به خاطر بسپارند، کیفیت چاپ عالی و ویژگی‌های فیزیکی مطلوب را می‌توان در انواع فیلم‌های انعطاف‌پذیر به دست آورد.از این رو در چاپ سررسید اختصاصی و سالنامه این مسئله دارای اهیمت فراوانی است.

منبع: صنعت چاپ