علت زرد شدن کاغذ چیست؟
وقتی به کتاب‌های قدیمی سر می‌زنیم متوجه می‌شویم ورق‌های آن زرد شده‌اند. البته میزان تغییررنگ در کاغذ بستگی به زمان تولید آنها دارد.
هرچه زمان بیشتری سپری شود، کاغذ زردتر یا حتی به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید به‌طوری‌که می‌توان این تغییررنگ‌ها را در کتاب‌هایی که صدها سال از عمرشان می‌گذرد، بوضوح دید. اما علت این اتفاق چیست و چه عاملی سبب می‌شود کاغذ به مرورزمان تغییررنگ دهد؟
همان‌طور که می‌دانید ماده اصلی درساخت کاغذ، چوب است و در واقع کاغذ از خمیرچوب تهیه می‌شود که حاوی ماده‌ای به نام لیگنین (Lignin) است.
این ماده در واقع یک پروتئین ساختاری است که وظیفه آن در اکثر چوب‌ها، دوام و استحکام بخشیدن به آنهاست. اکسیدهای لیگنین در مجاورت هوا به آسانی تغییررنگ داده و به رنگ زرد یا قهوه‌ای درمی‌آید.
در این میان کاغذ روزنامه که از انواع مرغوب کاغذ نیست، زودتر در مجاورت هوا، زرد یا قهوه‌ای می‌شود، چرا که حاوی مقادیر بالای لیگنین است. گاها این مسئله باعث تغییر قیمت سررسید و کتاب می شود.
کاغذهای مرغوب، کاغذهایی هستند که توسط فرآیندهای شیمیایی تصفیه می‌شوند تا هم میزان لیگنین موجود در آن کاهش یابد و هم سفیدتر و شفاف‌تر شوند.
هرچند این نوع کاغذها تصفیه شده هستند، اما همیشه مقدار کمی لیگنین در آن باقی می‌ماند و به طورکامل از بین نمی‌رود به این ترتیب درمی‌یابیم که این نوع کاغذها هم با این‌که بسیار مرغوب هستند، باز هم به مرور زمان تغییررنگ داده و زرد می‌شوند اما دیرتر از انواع دیگر کاغذ.بهترین جنس کاغذ در تولید سررسید و کتاب،کاغذ تحریر 70 گرم می باشدو
بنابراین برای محافظت بیشتر از کاغذ می‌توان آنها را تصفیه کرد یا کمتر در مجاورت هوا قرار داد تا دیرتر دچار آسیب دیدگی شوند.
منبع: مرکز اطلاعات کاغذ ایران
