مرکب پایه آب چیست؟

هیچ از خودتان پرسیده‌اید که چرا طی چند سال اخیر، همه جا صحبت از مرکب‌های آب‌پایه است و چرا این محصول پس از سال‌ها، در حال حاضر مورد توجه خاصی قرار گرفته است. واقعیت آن است که به تدریج ملاحظات زیست‌محیطی به عنوان اولویت و سند بالادستی در تولید قرار می‌گیرد، زیرا هیچ چیز نباید بالاتر از سلامتی انسان‌ها قرار گیرد.

هیچ از خودتان پرسیده‌اید که چرا طی چند سال اخیر، همه جا صحبت از مرکب‌های آب‌پایه است و چرا این محصول پس از سال‌ها، در حال حاضر مورد توجه خاصی قرار گرفته است. واقعیت آن است که به تدریج ملاحظات زیست‌محیطی به عنوان اولویت و سند بالادستی در تولید قرار می‌گیرد، زیرا هیچ چیز نباید بالاتر از سلامتی انسان‌ها قرار گیرد.

 

با این رویکرد، مرکب‌های حلال پایه و حامل مواد خطرناک،‌ جای خود را به مرکب‌های پایه‌آب می‌دهند. اما سازندگان این نوع مرکب،‌ نسبت به تقاضای بازار برای کیفیت چاپ نیز بی‌اعتنا نیستند. امروزه در نتیجه‌ی کوشش واحدهای تحقیق و توسعه کارخانه‌های مرکب‌سازی، مرکب‌های ‌آب‌پایه با قابلیت چاپ و ویژگی‌های مطلوب به بازار عرضه و برای روش‌‌های گوناگون چاپ، با فرمولاسیون مناسب ساخته می‌شوند. برای اطلاع از نحو چاپ سررسید و محصولات دیگر برروی لینک کلیک نمایید.

 

نام مرکب به مایع و یا ماده خمیری برای نقاشی، نوشتن و چاپ متن و یا شکل اطلاق می‌شود که مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش‌های متنوعی مانند لترپرس، فلکسوگرافی، لیتوگرافی، گراور و اسکرین و نیز روش‌های چاپ غیرتماسی (NIP) مانند چاپ جوهرافشان برای چاپ کردن وجود دارد. هریک از این روش‌های چاپ مرکب مخصوص به خود را دارند. میزان فروش مرکب در آمریکا برای هر یک از روش چاپ در جدول شماره یک آمده است.

 

مرکب یک سیستم کلوئیدی است که از رنگ بخش، رزین، حلال و مواد افزودنی‌ تشکیل شده است. به دلیل کاربردهای متنوع و متفاوت مرکب‌ها، خواص و فرمولاسیون آنها بس متنوع است.

رنگ بخش در مرکب می‌تواند رنگدانه و یا ماده رنگزا (dyestuff) باشد. پیگمنت‌ها به انواع معدنی، آلی، فلزی، فلورسنت، صدفی و غیره دسته‌بندی می‌شوند. تمام پیگمنت‌ها در محمل خود غیرقابل حل هستند، در حالی که مواد رنگ‌بخش (dyestuff) در محمل حل می‌شوند. معرفی یک پیگمنت معمولی،‌ به‌طور معمول از طریق فرمول شیمیایی و یا شماره کالر ایندکس انجام می‌گیرد. رنگدانه‌ها در اغلب فرمولاسیون‌های چاپ استفاده می‌شوند. در حالی که مواد رنگ‌بخش بیشتر در جوهرهای آب‌پایه مانند جوهر خودکار به کار می‌روند.

امروزه جوهرهایی ساخته شده است که هم از پیگمنت و هم از ماده رنگ‌بخش در فرمولاسیون آنها استفاده می‌شود. برای مواد رنگ‌بخش می‌توان Eosine را مثال زد که به طور معمول برای جوهر خودکار قرمز از آن استفاده می‌شود. دو پیگمنت مصرفی اکسید تیتانیوم برای مرکب‌های سفید و کربن‌بلک برای مرکب‌های مشکی به کار می‌روند. پیگمنت‌های آلی برای مرکب‌های رنگی به کار می‌روند، به طور مثال پیگمنت‌های فتالوسیانین که در تولید مرکب‌های سبز و آبی استفاده می‌شوند و پیگمنت‌های آزو که در مرکب‌های زرد و قرمز به کار می‌روند.

محمل مرکب که به آن بایندر، یا ورنی‌ نیز گفته می‌شود، به مواد رنگ‌بخش اجازه می‌دهد تا در یک فرم قابل چاپ روی سطح قرار گیرند. بایندرها بخشی از محمل هستند که اغلب شامل رزین‌هایی می‌شوند که پس از چاپ به همراه ماده رنگ‌بخش بر روی سطح باقی می‌مانند. گاهی افزودنی‌ها نیز به عنوان بخشی از بایندر در نظر گرفته می‌شوند. در جدول 2 می‌توانید بایندرهای مصرفی در فرایندهای چاپ را ببینید. رزین‌ها، مواد پلیمری هستند. از انواع رزین‌های سنتزی می‌توان به رزین‌های اپوکسی، پلی آمید و آکریلیک اشاره کرد.

حلال به منظور حل کردن بایندر در مرکب استفاده می‌شود، علاوه بر این باعث تغییر ویسکوزیته آن نیز می‌شود. از حلال‌ها می‌توان زایلن، تولوئن، روغن‌های معدنی، الکل‌ها، استرها، کتون‌ها و آب را نام برد. در جدول 2 حلال‌های مصرفی در هر روش چاپ نشان داده شده است. در بسیاری از فرآیندهای چاپ و بسیاری از فرمولاسیون‌های مرکب‌ها، حلال با خشک شدن مرکب از آن خارج می‌شود. در بعضی از موارد مانند مرکب‌های پخت‌شونده با اشعه UV، حلال داخل فیلم مرکب باقی می‌ماند و بخشی از بایندر می‌شود.

افزودنی‌ها به طور معمول درصدهای بسیار کمی از فرمولاسیون مرکب را تشکیل می‌دهند. آنها به منظور تنظیم خواص مرکب و یا دادن یک ویژگی‌ به منظور افزایش کارآیی، به فرمولاسیون اضافه می‌شوند. مرکب می‌تواند حاوی افزودنی‌هایی مانند واکس، پلاستی‌سایزر، ضدکف، بهبوددهنده خواص تیکسوتروپیک، براق‌کننده، ضد پوسته، بهبوددهنده چسبندگی و خشک‌کن‌ها باشد.

مرکب‌های آب‌پایه تقریبا از 2500 سال قبل از میلاد وجود داشته‌اند. اولین مرکب آب‌پایه، یک سوسپانسیون کربن در آب بود که برای نوشتن به‌کار می‌رفت و پایدار کردن آن با سفیده تخم مرغ و یا نوعی صمغ طبیعی انجام می‌شد. اگرچه مرکب‌های آب‌پایه به مدت 4500 سال وجود داشتند، ولی تا اواخر دهه 1960 به ندرت مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

مرکب‌های آب‌پایه دارای مشکلاتی هستند که مانع کاربرد وسیع آنها در مقایسه با مرکب‌های حلال پایه بوده است. در دهه 1970، کمبود منابع نفت خام و همچنین آگاهی‌ از تاثیرات زیان‌بار حلال‌های موجود در مرکب‌ها بر روی انسان و محیط زیست، باعث وضع قوانین جدیدی شد که صنعت چاپ را مجبور می‌کرد تا به فکر جایگزینی مانند مرکب‌های آب‌پایه باشد. هدف استفاده از مرکب‌های آب‌پایه نه تنها کاهش ترکیبات آلی فرار، بلکه حذف کامل مواد شیمیایی خطرناک از مرکب بود.

هنگام دسته‌بندی و یا انتخاب مرکب برای هر روش چاپی معین، بعضی از خواص مرکب در نظر گرفته می‌شود. ویسکوزیته، قدرت چسبندگی به سطح، اندازه ذرات، رنگ و قدرت رنگی، زمان خشک شدن، مقاومت سایشی و براقیت از جمله این خواص هستند. تعیین این که آیا مرکب برای کاربرد معین مناسب است یا خیر، ممکن است به موارد دیگری مانند انتقال بو به سطح چاپ شده، باقی ماندن حلال در فیلم مرکب، خروج ماده رنگ‌بخش از فیلم مرکب، مقاومت در برابر گرما، مقاومت در برابر سرما و یا ویژگی‌های دیگری، بستگی داشته باشد.

برای اطلاع از قیمت سررسید و تقویم روی لینک کلیک نمایید.

منبع: پاپنا