موضوع بندی چاپ سنگی
تصاویر در چاپ سنگی به صورت گراور∗ است و واژه «رقم» و «راقم» در زیر این تصاویر به مفهوم «نقاشی» و «نقاش» است. نقاشان و مُذهّبان به تناسب موضوع به تذهیب و نقاشی در کتب چاپ سنگی میپرداختند و با الهام از محیط خود و جامعه، صحنهها و رویدادها را به تصویر میکشیدند و عادات و رسوم مردم زمان خود را معرفی مینمودند، مانند شکل و نحوه پوشاک مردان و زنان، مجالس مهمانی و وعظ، آیین خاکسپاری، و… بهطور کلی نقاشیهای کتابهای چاپ سنگی را به سه دسته میتوان تقسیمبندی کرد:
- نقاشیهای عامیانه و واقع گرا (زندگی روزمره مردم و درباریان)
- نقاشیهای اسطورههای افسانه ای (وقوع جنگها و پیروزی و شکست، جوانمردی)
- نقاشیهای مذهبی (مانند زندگانی امامان و مصایبی که بر آنها وارد شدهاست)
یکی از جالبترین نمونههای چاپ سنگی مصور، چاپی از کتاب خمسه «نظامی» است که در ۶۰۲ صفحه در سال ۱۳۰۱ هجری قمری به چاپ رسیدهاست. در این کتاب ۱۲ سرلوح در آغاز هر قسمت و پنج مجلس تصویر که بیشتر آنها نقاشی «مصطفی» است آمده که ویژگی ممتازی به این کتاب میبخشد.
موضوع بندی کتابهای چاپ سنگی
موضوعات اصلی کتابهای چاپ سنگی عبارتاند از:
مسائل دینی نظیر قرآن و انجیل؛ ادبیات شامل دیوانها، تذکرهها؛ پزشکی (پزشکی سنتی)؛ تاریخ و جغرافیا؛ زندگینامهها؛ فلسفه و منطق؛ تصوف و عرفان؛ جنگ.
قطع کتابهای چاپ سنگی
اندازه و قطع کتابهای چاپ سنگی بسته به اندازه کاغذهایی بود که برای این منظور در نظر گرفته میشد. بهطور کل میتوان قطع این گونه کتابها را این گونه تقسیمبندی نمود:
- بازو بندی اندازه تقریباً ۳۰*۲۰ میلیمتر
- بغلی اندازه (تقریباً: ۴۰*۶۰ میلیمتر)
- جانمازی اندازه (تقریباً: ۷۰*۱۲۰ میلیمتر)
- حمایلی اندازه (تقریباً: ۷۰*۱۲۰ میلیمتر، که در زیر لباس به صورت حمایل آویزان میشد)
- رقعی اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۲۰ میلیمتر)
- وزیری کوچک اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۲۰ میلیمتر)
- وزیری اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۴۰ میلیمتر)این سایز امروزه برای تولید سررسید عمومیت بیشتری دارد.
- وزیری بزرگ اندازه (تقریباً: ۲۰۰*۳۰۰ میلیمتر)
- سلطانی اندازه (تقریباً: ۳۰۰*۴۰۰ میلیمتر)
- رحلی کوچک اندازه (تقریباً: ۲۵۰*۴۰۰ میلیمتر)
- رحلی بزرگ اندازه (تقریباً: ۳۵۰*۶۰۰ میلیمتر)
- رحلی اندازه (تقریباً: ۳۰۰*۵۰۰ میلیمتر)
- خشتی (طول و عرض کتاب در اندازه مساوی)
برای اطلاع از نحو سفارش، چاپ و قیمت سررسید و کتب و کارت ویزیت و.... برروی لینک کلیک نمایید.
منبع: ویکی پدیا