بسته بندی ضعیف کابوس صادرات
ارزش صنعت بسته بندی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر ، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیست .
به گزارش آژانس خبری چاپ و بسته بندی ایران، ارزش صنعت بسته بندی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر ، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیست . بررسی آمارهای موجود در صنعت بسته بندی و مقایسه آن با کشورهای دیگر نشان می دهد که سهم ایران در صنعت جهانی بسته بندی بسیار ناچیز است. پائین بودن جایگاه ایران در صنعت بسته بندی و نبود چشم انداز روشنی از رشد این صنعت می تواند تبعات منفی برای اقتصاد کشور به دنبال داشته باشد. صنعت بسته بندی به عنوان توانمندساز بخش های اقتصادی عمل می کند. ضعف در این صنعت می تواند آسیب های جدی به سایر بخش های اقتصادی وارد سازد. این ضعف در نهایت باعث ضعف شرکت های ایرانی در بازارهای صادراتی و بازارهای داخلی شده و مزیت رقابتی چندانی نخواهند داشت.
برای پاسخ به نیازهای روز افزون کشور در بخش بسته بندی لازم است که برنامه ای جامع در این خصوص طراحی و اجرا شود که پیشنهاد های زیر می تواند در این مسیر کمک شایانی به توسعه این صنعت کند.مطالعه همه جانبه وضعیت بسته بندی در کشور و تحلیل نقاط قوت و ضعف آن و ترسیم نقشه راهی بلند مدت برای حمایت از صنعت بسته بندی در کشور با توجه به این که در آینده بسیاری از مصرف کنندگان به تبعات زیست محیطی صنعت بسته بندی حساسیت بیشتری از خود نشان خواهند داد ، از این رو ، جهت پاسخ به این نیازها و ایجاد توازن بین الزامات توسعه ای این صنعت و تبعات زیست محیطی آن ، تمرکز به بسته بندی سازگار با محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. بررسی برنامه های کشورهای دیگر نیز مؤید این نکته مهم است.
بازگشت تولیدات داخلی به کشور
غلام محمد زارعی ،عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، گفت: باید به استانداردهای جهانی در زمینه بسته‌بندی نزدیک شویم، بسیاری از تولیدات مرغوب و با کیفیت کشور در بازارهای دیگر دنیا در بسته بندی‌های شکیل و زیبا مجددا وارد کشور می‌شود. زارعی در خصوص اهمیت توجه به وجود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در کشور، اظهار داشت: حاصل بسیاری از تلاش‌هایی که در بخش‌های تولیدی کشور مانند کشاورزی و دامپروری به دست می‌آید اگر در صنایع تبدیلی مورد استفاده قرار نگیرد تلاش و زحمت تولیدکننده از بین می‌رود.عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در زمینه بسته بندی باید به استانداردهای جهانی نزدیک شویم، گفت: بسیاری از تولیدات مرغوب و با کیفیت کشور در بازارهای دیگر دنیا در بسته بندی‌های شکیل و زیبا مجددا وارد کشور می‌شود، نمونه‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد که می‌توان از آنها نام برد.نماینده مردم بویراحمد و دنا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه زنجیره تکمیلی تولید در حوزه کشاورزی، باغی و دامپروری صنایع تبدیلی است، ادامه داد: باید به صنایع تبدیلی به‌عنوان یک ضرورت در کشور نگاه کرد، متاسفانه در این زمینه مشکلاتی وجود دارد و این مشکلات کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر در صنایع تبدیلی و سردخانه‌ها شرایط خوبی وجود داشت تولیدکنندگان و باغداران متضرر نمی‌شدند، تصربیح کرد: با وجود این ظرفیت‌ها دست واسطه گران نیز کوتاه می‌شد و می‌توانستیم اشتغال پایین دستی را ایجاد کنیم.وی با تاکید بر اینکه در زمینه صنایع بسته‌بندی متاسفانه داستان غم‌انگیزی وجود دارد و به نسبت دیگر کشورها ضعیف هستیم، عنوان کرد: عسلی که در کشور ما تولید می‌شود از خصوصیت‌های بالایی برخوردار است اما به دلیل نبود بسته‌بندی مناسب توان عرضه آن را در بازارهای جهانی نداریم.عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پایان، خاطرنشان کرد: در صنایع تبدیلی و بسته‌بندی نیاز به سازماندهی، هدف‌گذاری و سرمایه‌گذاری داریم تا تولیدی که داریم هدر نرود و توان عرضه محصولات در بازار جهانی را داشته باشیم.
ناکامی ظرفیت‌های بالقوه استان‌ها در سایه نبود صنایع تبدیلی
علی اکبری ،رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس، گفت: راه برون رفت بخش کشاورزی از رکود صنایع تبدیلی است، زیرا در بخش کشاورزی تولید انبوه داریم اما همیشه تهدید ماندن محصول روی دست کشاورز وجود دارد. اکبری درخصوص اهمیت صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی، اظهار داشت: راه برون رفت بخش کشاورزی از رکود صنایع تبدیلی است، زیرا در بخش کشاورزی تولید انبوه داریم اما همیشه تهدید ماندن محصول روی دست کشاورز وجود دارد.رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در سال جاری شاهد بودیم که محصول سیب استان‌های غربی کشور به یک تهدید تبدیل شد، گفت: نه‌تنها باغداران رویای توسعه این باغات خود را ندارند بلکه در حال تبدیل باغات هستند که دلیل آن نبود زیرساخت‌های صنایع تبدیلی در کشور است.نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم و گرمه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در بسیاری از استان‌های کشور ظرفیت‌های بالقوه بسیار بالایی وجود دارد که به دلیل عدم وجود صنایع تبدیلی دیده نمی‌شوند، ادامه داد: در صورتی که حلقه‌های مفقوده زنجیره تولید ایجاد نشوند نمی‌توانیم شاهد تولید باشیم.وی با بیان اینکه صنایع تبدیلی جزء صنایع آشتی با محیط هستند، تصریح کرد: این صنایع مانند صنایع پتروشیمی نیستند که مصرف آب بالایی داشته باشند و پسماندهای صنایع تبدیلی عموما پسماندهای آلی هستند که مخرب و مضرب طبیعت نیستند.رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس در پایان، خاطرنشان کرد: هرقدر بتوانیم تمهیدات و زمینه‌سازی حضور فعال بخش خصوصی در توسعه صنایع تبدیلی را فراهم کنیم قطعا می‌توانیم شاهد فرصت‌های اشتغال‌زایی بیشتری در این حوزه باشیم.
اختلال در صادرات با ضعف صنعت بسته بندی
ابراهیم جلالی پورکارشناس اقتصادی گفت: بسته بندی نامناسب موجب شده تا بسیاری از کالاهای ایرانی با وجود مرغوبیت، امکان رقابت در بازارهای صادراتی را نداشته باشند.وی پیرامون مبحث بسته بندی در کشور و تاثیرات آن بر رشد صادرات، اظهار کرد: ضعف موجود در صنعت بسته بندی کشور از نداشتن برنامه مشخص و جامعی برای صادرات نشأت می گیرد.وی در ادامه افزود: در صنعت بسته بندی در دنیا ، استانداردهای مشخصی تعریف شده که تبعیت از آنها در کنار توجه به فرهنگ و نوع بازار هر کشور می تواند، تاثیر بسزایی در افزایش صادرات داشته باشد.این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بسته بندی نامناسب موجب شده تا بسیاری از کالاهای ایرانی با وجود مرغوبیت، امکان رقابت در بازارهای صادراتی را نداشته باشند.جلالی پور در پایان یادآور شد: در جنوب کشور انواع مختلفی از خرما داریم اما به دلیل اینکه هزینه های بسته بندی از قیمت خود کالا بیشتر می‌شود، مجبوریم خرما را به کشورهای همسایه صادر کرده و در نهایت آنها پس از بسته بندی با چند برابر قیمت، این محصول را به بازارهای دنیا عرضه می‌کنند
برای صنعت بسته بندی چاره اندیشی شود
منصور شکوهی، فعال حوزه بسته‌بندی نیز در همین رابطه با اشاره به وجود موانعی جدی در مسیر فعالیت‌های مرتبط با صنعت بسته‌بندی عنوان کرد:متاسفانه کشور ایران در بسیاری از حوزه‌های بسته‌بندی، توانمند نیست و به اعتقاد بنده در کشوری که متخصصان آن در حساس‌ترین حوزه‌های صنعتی و هسته‌ای به موفقیت‌های چشمگیری نائل شده‌اند، ضعف در صنایع مرتبط با بسته‌بندی از نقیصه‌ها و کاستی‌هاست که باید نسبت به آن چاره‌اندیشی شود.وی افزود: از سوی دیگر در برخی حوزه‌های بسته‌بندی، کاغذهای خاصی که در این خصوص مورد استفاده قرار می‌گیرند، از خارج وارد می‌شوند، زیرا اساسا توانایی و امکان تولید آن به‌واسطه دستگاه‌های داخلی فعال در ایران وجود ندارد.شکوهی عنوان کرد: در برخی از محصولات همچون زعفران، اهمیت بسته‌بندی از حیث ماندگاری آن بسیار حائز اهمیت است، زیرا باید کیفیت و تکنیک این امر به‌صورتی اعمال شود که رطوبت و چربی به آن نفوذ نکند که به تبع فعالان تولیدی این محصول ناچار هستند برای تامین برچسب بسته‌بندی مورد نیاز عوارض 4 درصدی پرداخت کنند که به تبع این پرداخت‌ها روی هزینه تمام‌شده تاثیر می‌گذارد.وی افزود: اعمال تخفیف در عوارض، آن هم در محصولاتی که خاص کشور ایران است یا تولیدکنندگان و زارعان، بخش عمده‌ای از نیاز جهانی را تامین می‌کنند، نوعی حمایت محسوب می‌شود که با توام شدن آن با بسته‌های حمایتی دیگر، امکان دستیابی به سود هر چه بیشتر از محل صادرات چنین محصولاتی دوچندان خواهد شد. این فعال حوزه بسته‌بندی عنوان کرد: صنعت بسته‌بندی از نمونه فعالیت‌هایی به شمار می‌رود که به‌صورت بالقوه شرایطی را ایجاد می‌کند که در سایه آن، ارزش افزوده تولیدات و محصولات مربوطه ارتقا می‌یابد و اگر کشورهای پیشرفته دنیا در عرصه صادرات به موفقیت‌های برجسته‌ای نائل شده‌اند، این مهم با اتکا به مجموعه‌ای از اقدامات و حلقه‌های به‌هم پیوسته محقق شده که بخشی از آن متوجه حوزه بسته‌بندی می‌شود.این مسیئه فقط در مورد مواد غذایی و خوراکی نیست در زمینه چاپ سررسید هم حائز اهمیت است.و در فروش سررسید بسیار تاثیرگذار است.
وی در پایان یادآور شد: یکی از مشکلات متقاضیان فعالیت در صنعت بسته‌بندی به پروسه زمان‌بر و پیچیده اخذ مجوز از وزارت ارشاد معطوف می‌شود که لزوم تسهیل این روند ضروری به نظر می‌رسد.
منبع: پاپنا
